ATA VE GÜZEL SÖZLER 2

 

  Abdal ata binmiş bey oldum sanmış.

  Abdala kar yağıyor demişler, titremeye hazırım demiş.

  Abdalın arkadaşlığı yol görününceye kadardır.

  Abdalın karnı doyunca gözü pabucundadır.

  Acemi katır kapı önünde yük indirir.

  Acıkan yanağından, susayan dudağından belli olur.

  Aç kurt arslana saldırır.

  Aça dokuz yorgan örtmüşler, yine uyuyamamış.

  Adam adamdır olmasa da pulu, eşek eşektir olsa da çulu.

  Adam eşeğinden, kadın döşeğinden belli olur.

  Adamın iyisi iş başında belli olur.

  Ağaç ne kadar meyve verirse, dalı o kadar yere eğilir.

  Ağaç ne kadar uzarsa uzasın göğe değmez.

  Ağaca balta vurmuşlar sapı bendendir demiş.

  Ağaca çıkan keçinin dama çıkan oğlağı olur.

  Ağacı kurt, insanı dert bitirir.

  Ağaçsız memleket duvaksız geline benzer.

  Ağaçtan maşa, aptaldan paşa olmaz..

  Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar.

  Ahmak misafir, ev sahibini ağırlar.

  Ahmak akçe bulsa, çıkı yok derimis.

  Akıl yiğide sermayedir.

  Akılı olmayana neylesin sakal, kayışı tarladan götürür çakal.

  Akıllı düşünene kadar, deli oğlunu evermiş, torunu olmuş.

  Akıllı olan katar katar yer, akılsız olan satar satar yer.

  Akşam gelen misafirin, yiyeceği bulgur sıkısı, yatacağı ahır sekisi.

  Alçak tavuk kendini ferik gösterir.

  Allah aptala eşeğini kaybettirir, sonra buldurup sevindirirmiş.

  Alma el kızının ahını, gökten indirir şahini.

  Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az.

  Arkadaşını söyle ki, sana kim olduğunu söyleyeyim.

  Arkalı it kurdu boğar.

  Asıl azmaz, bal kokmaz; kokarsa yağ kokar, onun da aslı ayrandır..

  Aslında olan tırnağına getirir.

  At alırsan yazın, deve alırsan güzün, avrat alırsan gezin ha gezin.

  At olacak tay yürüyüşünden belli olur.

  At yedi günde, it yediği günde unutur.

  Ata sözü tutmayan, uluya uluya yolda kalır.

  Ateş düştüğü yeri yakar..

  Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.

  Atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler..

  Avradı er zapt etmez, ar zapt eder.

  Avrat in iyisi vezir eder kötüsü rezil eder.

  Ayağın sığmayacağı yere baş sokulmaz.

  Az sabırda, çok keramet vardır.

  Az veren candan, çok veren maldan verir.

  Azıksız yola çıkanın, iki gözü el torbasında olur.

 

  Baba koruk yer, oğlunun dişi kamaşır.

  Baba mirası yanan mum gibidir cabuk erir tükenir..

  Baca eğride olsa, dumanı doğru çıkar.

  Bakkal ölenin borcunu, diriye ödettirir.

  Balı parmağı uzun olan değil, kısmeti olan yer.

  Bana benden olur, her ne olursa, başım rahat bulur, dilim durursa.

  Baskısız yongayı yel alır.

  Bekarın ahmağı akşam, evlinin ahmağı sabah traş olur.

  Bekârın parasını it yer, yakasını bit.

  Beleş peynir fare kapanında bulunur.

  Besledik büyüttük danayı, şimdi tanımaz oldu anayı, babayı.

  Beyaz saç, aklın değil yaşın işaretidir.

  Bıçak sapını kesmez.

  Bilgisiz insan meyvesiz ağaca benzer.

  Bilmediklerimi ayağımın altına koysam, başım göğe değer.

  Binde bir gelinen yere gül döşerler, her gün gelinen yere kül döşerler.

  Bir ağızdan çıkan, bin ağza yayılır..

  Bir eve bir baca, bir kadına bir koca.

  Bir işe başlamak, bitirmenin yarısıdır.

  Bitli baklanın kör alıcısı olur.

  Bize gelince yiyip içelim, size gelince gülüp geçelim.

  Boşboğazı cehenneme atmışlar, ‘odun yaş’ diye bağırmış.

 

  Cahile söz anlatmaktansa, deveye hendek atlatmak iyidir.

  Cahille arkadaş olma küstürürsün, cam kırığıyla kıçını silme kestirirsin.

  Cömert derler, maldan ederler, yiğit derler candan ederler.

 

  Çağrıldığın yere git, ar eyleme; çağrılmadığın yere gidip yerini dar eyleme.

  Çatal kazık yere batmaz.

  Çıngıraklı deve kaybolmaz.

  Çiftçilik, eşeğin kuyruğuna benzer, ne uzar ne kısalır.

  Çiftçinin karnını yarmışlar, kırk tane gelecek sene çıkmış.

  Çingene ciğer pişirir, yemeden karnını şişirir.

 

  Darı unundan baklava,incir ağacından oklava olmaz.

  Deme dostuna, der dostuna.

  Demir tavında, dilber çağında.

  Dişi kuş yapar yuvayı, içini dışını sıvayı sıvayı.

  Domuzdan post gavurdan dost olmaz.

  Dost yüzünden, düşman gözünden belli olur.

 

  Ecel geldi cihane, baş ağrısı bahane.

  Ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını.

  El kazanı ile aş kaynamaz.

  Elden gelen öğün olmaz, o da vaktinde bulunmaz..

  Erken evlenen döl alır, erken kalkan yol alır.

  Ev sahibinin hatırı olmazsa köpeğini dövmek kolaydır.

  Evin danası evin öküzünden korkmaz.

 

  Fakir oynayacağı zaman davul patlar.

  Fukaranın düşkünü, beyaz giyer kış günü.

 

  Gelin bindi deveye gör kısmeti nereye.

  Gizliden gebe kalan, aşikâre doğurur.

  Göz odur ki dağın arkasını göre,akıl odur ki başa geleceği bile.

  Güzel gözünden, yiğit sözünden belli olur.

 

  Hacı Mekke’de, derviş tekkede olunur.

  Harman yel ile, düğün el ile olur.

  Hasta iylesirse hekime karşı gelir.

  Her şey incelikten insan kabalıktan kırılır.

  Her şeyin yenisi, dostun eskisi iyidir.

  Herkes aklını pazara çıkarmış, herkes yine kendi aklını beğenmiş.

  Horoz ölür, gözü çöplükte kalır.

 

  İnsan sözünden, hayvan yularından tutulur.

  İşin yoksa şahit ol, paran çoksa kefil ol.

  İt ite buyurur, it de kuyruğuna.

  İt kağnının gölgesine yatmış, ne koyu gölgem var demiş.

  İtin ısırmayanı, atın osurmayanı olmaz.

 

  Kakma el kapısını el ucuyla, yiterler kapını omuz gücüyle.

  Karnının doymayacağı yere, açlığını bildirme.

  Katranı kaynatsan olur mu şeker, cinsi  cinsine çeker.

  Kedi gidince fare bey olur.

  Kedinin kanatları olsaydı, serçenin soyu tükenirdi.

  Komşunun tavuğu komşuya kaz görünür.

  Kötü tarlanın verdiğini, yiğit kardeş vermez..

  Kurt kuzu kaptığı yeri dokuz defa yoklar.

 

  Lafın azı uzu, çobana verme kızı, ya koyun güttürür yada kuzu.

 

  Okumayı sevmeyene cocuga dokuz hoca azdir.

  Ortak atın beli kırık olur.

  Oğlan yer oyuna gider, çoban yer koyuna gider.

 

  Ödünç güle güle gelir, ağlaya ağlaya gider.

  Öğüt, bir hazine kadar değerli olduğu halde genellikle bedava verilir.

  Ölüsü olan bir gün, delisi olan her gün ağlar.

 

  Parasız pazara, kefensiz mezara gidilmez.

  Paraya nereye gidiyorsun demişler, çoğun olduğu yere demiş.

 

  Rüşvet kapıdan girince insaf bacadan çıkar.

  Rüzgâr eken fırtına biçer.

  Rüzgâra karsi tüküren kendi yüzüne tükürür.

 

  Sabır acıdır, meyvesi tatlıdır.

  Saç sefadan, tırnak cefadan uzar.

  Söyle arkadaşını söyleyeyim  senin kim oldugunu.

  Söyleme dostuna, o da söyler dostuna,

  Söz gümüş se sükûnet altındir.

  Söz var iş bitirir, söz var baş yitirir.

 

  Şapkası dar gelen, başım büyük sanır.

  Şeytanla ortak buğday eken samanını alır.

 

  Tabancanın dolusu bir kişiyi, boşu kırk kişiyi korkutur.

  Taşıma su ile değirmen dönmez.

 

  Yabancı koyun kenarda yatar.

  Yağ yiyen köpek tüyünden belli olur.

  Yanık yerin otu tez bitmez.

  Yarım hekim candan, yarım hoca dinden eder.

  Yazın başı pişenin, kışın aşı pişer.

 

  Zelzeleyi gören yangına razı olur.

  Zemheriden sonra ekilen darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır  

  gelmez               

  Zengin kesesini, züğürt dizini döver.

  Zenginin gönlü olasıya, fakirin canı çıkar.